علت درد پشت زانو چیست؟

به درد پشت زانو درد خلفی زانو نیز گفته می‌شود و اغلب همراه با تورم در پشت زانو رخ می‌دهد که ممکن است به پشت ساق پا گسترش یابد. تورم شدید می‌تواند از خم شدن پا جلوگیری کند. زانوها دارای حرکات زیادی هستند و فشار زیادی را متحمل می‌شوند. اگر ورزش‌های سنگین و طولانی مدت انجام دهید، ممکن است مفاصل زانوها ساییده شود که این امر مشکل ساز است. از طرف دیگر ترک خوردن استخوان و پارگی رباطها نیز زانوها را در معرض خطر قرار می‌دهند. در برخی موارد نیز سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله کرده و منجر به تخریب غضروف‌های زانو می‌شود. تا اینجا متوجه شدیم که درد پشت زانو می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در این مقاله از اول کلینیک به بررسی درد پشت زانو پرداخته‌ایم.

علت درد پشت زانو

زانو بزرگترین مفصل بدن و یکی از مستعدترین قسمت‌های آسیب‌پذیر آن است. زانو از استخوان‌هایی تشکیل شده است که می‌توانند بشکنند یا از مفصل خارج شوند و همچنین از غضروف‌ها، رباط‌ها و تاندون‌هایی که می‌توانند دچار کشیدگی یا پارگی شوند، تشکیل شده است. رباط‌ها استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. تاندون‌ها ماهیچه را به استخوان متصل می‌کنند. غضروف‌ها نیز نقش محافظ یا بالشتک را برای استخوان ایفا می‌کنند. علت درد پشت زانو بسیار متنوع است. درد در پشت زانو ممکن است به دلیل آسیب، کیست یا آرتریت ایجاد شود. به ندرت، می‌تواند نشان دهنده یک بیماری جدی مانند لخته خون باشد. در ادامه علت درد پشت زانو را ارائه کرده‌ایم.

بیشتر بخوانید: انواع زانو درد

کیست بیکر

کیست بیکر می‌تواند سبب درد پشت زانو شود. کیست بیکر یا کیست پوپلیتئال به دلیل تجمع مایع مفصلی ایجاد می‌شود. کیست بیکر یک کیسه پر از مایع است که پشت زانو تشکیل می‌شود. مایع داخل کیست مایع سینوویال است. به طور معمول، این مایع به عنوان روان کننده برای مفصل زانو عمل می‌کند. با این حال، اگر دچار آرتریت یا آسیب زانو شوید، زانو ممکن است بیش از حد مایع سینوویال تولید کند. مایع اضافی می‌تواند کیست تشکیل دهد. علائم کیست بیکر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد در داخل و پشت زانو
• سفتی و مشکل در خم کردن زانو
• احساس “قفل شدن زانو” یا “کلیک کردن زانو” را تجربه می‌کنید
• تورم پشت زانو

این علائم زمانی که در حال فعالیت هستید، بدتر می‌شوند. اگر کیست بترکد، درد شدیدی در زانو احساس خواهید کرد. کیست بیکر گاهی اوقات خود به خود از بین می‌رود. با این حال، اگر کیست بر فعالیت‌های روزانه تأثیر بگذارد به پزشک مراجعه کنید. درمان کیست بیکر شامل تزریق استروئید، فیزیوتراپی یا تخلیه کیست است.

تاندونیت پشت زانو یا زانو جامپر

زانو جامپر اصطلاحی است که برای تاندونیت کشکک استفاده می‌شود. تاندون کشکک کاسه زانو (کشکک) را به استخوان ساق متصل می‌کند.  زانوی جامپر در اثر فشار بیش از حد یا استفاده بیش از حد از تاندون کشکک ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، حرکات تکراری مانند پریدن یا تغییر جهت ناگهانی ممکن است باعث پارگی‌های ریز در تاندون شود. در نتیجه، تاندون متورم و ضعیف می‌شود. زانوی جامپر باعث درد در کاسه زانو می‌شود و درد با گذشت زمان بدتر می‌شود. علائم دیگر تاندونیت شامل موارد زیر است:

• ضعف
• سفتی، سختی زانو
• مشکل خم شدن و صاف کردن زانو

درمان تاندونیت پشت زانو شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، بالا بردن زانو، کمپرس یخ (برای کمک به کاهش تورم)، تمرینات کششی و تقویتی و مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن است.

تاندونیت همسترینگ یا تاندونیت دو سر فموریس

درد پشت زانو ممکن است به دلیل تاندونیت همسترینگ رخ دهد. آسیب دیدگی همسترینگ اغلب ناشی از کشیدگی و بعضا پارگی عضله همسترینگ است. هنگامی که به عضله همسترینگ آسیب برسد، درد ناگهانی و شدیدی را احساس خواهید کرد. صدمات وارده به عضله دوسر فموریس که به آن تاندیوپاتی عضله دوسر ران می‌گویند، باعث ایجاد درد در پشت زانو می‌شود. علائم دیگر تاندونیت همسترینگ شامل:

• تورم
• کبودی
• ضعف در پشت پا

این نوع آسیب در ورزشکارانی که ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، تنیس یا هاکی انجام می‌دهند رایج است. انجام تمرینات کششی می‌تواند به تسکین درد و پیشگیری از آسیب کمک کند.

بیشتر بخوانید: درمان خانگی زانو درد

تاندونیت عضله ساق پا علت درد پشت زانو

تاندونیت گاستروکنمیوس یا تاندونیت عضله ساق پا سبب درد پشت زانو می‌شود. این ماهیچه‌ها به خم کردن زانو کمک می‌کنند. ورزش‌هایی مانند تنیس و اسکواش که شما را ملزم می‌کند سریعاً از حالت ایستاده به دویدن تغییر حالت بدهید، ممکن است عضله ساق پا را تحت فشار قرار داده یا پاره کند. اگر درد ناگهانی در پشت پا ایجاد شد، یعنی این عضله را تحت فشار قرار داده‌اید. سایر علائم تاندونیت عضله ساق پا عبارتند از:

• درد و تورم در ساق پا
• کبودی و حساسیت در ساق پا
• مشکل ایستادن روی نوک پا

درمان تاندونیت عضله ساق پا به شدت میزان فشار وارده بستگی دارد. برای مثال، برنامه درمانی برای پیچ خوردگی خفیف ممکن است شامل استراحت، فیزیوتراپی، و مسکن‌های بدون نسخه (OTC) باشد. ممکن است درمان آن تا 8 هفته طول بکشد. از طرف دیگر، پارگی تاندون آشیل ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد و بهبودی آن تا 6 ماه طول بکشد.

پارگی مینیسک علت درد پشت زانو

درد پشت زانو به دلیل پارگی مینیسک نیز رخ می‌دهد. مینیسک یک تکه غضروف گوه‌ای شکل است که مفصل زانو را تثبیت می‌کند. هر یک از زانوها دارای دو مینیسک است. ورزشکاران گاهی هنگام چمباتمه زدن و چرخاندن زانو، دچار پارگی مینیسک می‌شوند. با افزایش سن، مینیسک ضعیف و تحلیل می‌رود. این باعث می‌شود با هر حرکت چرخشی در طول فعالیت‌های روزمره احتمال پارگی آن بیشتر شود. هنگامی که مینیسک پاره می‌شود، ممکن است صدای “ترک” را بشنوید. در ابتدا، آسیب ممکن است صدمه‌ای به همراه نداشته باشد. اما پس از چند روز راه رفتن، درد زانو بیشتر می‌شود. سایر علائم پارگی مینیسک عبارتند از:

• سفتی در زانو
• تورم
• ضعف
• قفل شدن زانو یا سست شدن زانو

درمان پارگی مینیسک ممکن است شامل استراحت، کمپرس سرد، بالا بردن زانوی آسیب دیده و تمرینات فیزیوتراپی است. با این حال، اگر پارگی مینیسک به خودی خود بهبود نیافت، پزشک ممکن است جراحی آرتروسکوپی زانو را توصیه کند.

بیشتر بخوانید: علت زانو درد بعد از کوهنوردی

ترومبوز سیاهرگی عمقی علت درد پشت زانو

ترومبوز ورید عمقی (DVT) یک لخته خون است که در ورید عمیق داخل ساق پا ایجاد می‌شود. DVT به طور معمول یک پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علائم لخته شدن خون در پا عبارتند از:

• درد در ساق پا یا ران، به خصوص هنگامی که ایستاده‌اید.
• تورم ساق پا
• تورم وریدهای پا
• گرما در محل لخته
• سرخ شدن رنگ پوست

مهم است که DVT در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود. لخته می‌تواند آزاد شود و به ریه‌ها برود. هنگامی که یک لخته در شریان ریه گیر می‌کند، آمبولی ریه نامیده می‌شود که می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. DVT با داروهای رقیق کننده خون درمان می‌شود. این داروها از بزرگتر شدن لخته جلوگیری می‌کنند و از تشکیل لخته‌های جدید جلوگیری می‌کنند و در نهایت بدن لخته را تجزیه می‌کند. اگر لخته بزرگی دارید که خطرناک است، پزشک داروهایی به نام ترومبولیتیک برای شکستن سریعتر آن تجویز می‌کند.

ارتباط آرتریت و درد پشت زانو

آرتریت یک بیماری دژنراتیو است که در آن غضروفی که مفصل زانو را تحت فشار قرار می‌دهد و از آن حمایت می‌کند به تدریج از بین می‌رود. چند نوع آرتریت وجود دارد که می‌تواند زانوها را درگیر کند؛ دو نوع استئوآرتریت (آرتروز) و آرتریت روماتوئید (روماتسیم مفصلی) شایع‌ترین نوع آتریت است.

• استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتریت بوده و سبب تجزیه تدریجی غضروف می‌شود که با افزایش سن رخ می‌دهد.
• آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به مفاصل حمله می‌کند.
• لوپوس یکی دیگر از بیماری‌های خود ایمنی است که باعث التهاب در زانوها و سایر مفاصل می‌شود.
• آرتریت پسوریاتیک باعث درد مفاصل و لکه‌های پوسته پوسته روی پوست می‌شود.

در آرتروز زانو خم کردن یا کشش پا سخت است، زانو سفت و دردناک می‌شود و در اثر حرکت دچار تورم می‌شود. در آرتروز غضروف‌ها ساییده شده و بسیار نازک شده‌اند. آرتروز در افراد بالای 65 سال و بالاتر شایع است. اگر جوان هستید و به آرتروز مبتلا شده‌اید، پس دلیل آرتروز استفاده بیش از حد از زانوها است.

بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی علاوه بر درد و تورم، احساس خستگی، تب و بیماری نیز دارند. در روماتسیم مفصلی سیستم ایمنی بدن به غضروف زانوها حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برند. در این بیماری مفاصل دست‌ها و سایر مفاصل مانند زانو در هر دو طرف بدن درگیر می‌شوند. با اینکه آرتریت ها درمان قطعی ندارند اما با پیروی از یک برنامه درمانی شامل ترکیبی از درمان‌های خانگی، ورزش زانو درد، تزریق استروئید و داروها می توان تا حد زیادی علائم بیماری را کاهش داد.

آسیب رباطی یا پارگی رباط صلیبی قدامی

رباط صلیبی قدامی (ACL) نواری است که از جلوی مفصل زانو می‌گذرد. ACL استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کند، ثبات استخوان‌ها را فراهم می‌کند (از حرکت بیش از حد درشت نی در ساق پا جلوگیری می‌کند) و به حرکات جلو و عقب زانو کمک می‌کند. بیشتر آسیب‌های ACL زمانی اتفاق می‌افتد که در حین دویدن، ناگهان سرعت خود را کاهش دهید، متوقف شوید یا تغییر جهت دهید. همچنین در صورت پرش اشتباه یا ضربه خوردن در ورزشهایی مانند فوتبال، این رباط کشیده یا پاره می‌شود. اگر در زانو صدای پاپ می‌شنوید یا درد پشت زانو احساس می‌کنید، ممکن است رباط صلیبی قدامی پاره شده باشد. در صورت پارگی رباط صلیبی قدامی، زانو دردناک و متورم می‌شود. درمان آسیب ACL به شدت آن بستگی دارد. برنامه درمانی ممکن است شامل فیزیوتراپی زانو، استراحت یا جراحی برای ترمیم ACL باشد.

آسیب رباط صلیبی خلفی (PCL) علت درد پشت زانو

رباط متقاطع خلفی (PCL) همکار ACL است. این نوار استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می‌کند و از زانو پشتیبانی می‌کند. با این حال، PCL به اندازه ACL احتمال آسیب دیدن ندارد. اگر ضربه محکمی به جلوی زانو وارد کنید، یا اگر زانوی شما با یک جسم بی‌اصابت برخورد کند (مثلاً در هنگام تصادف اتومبیل) ممکن است PCL آسیب ببیند. گاهی اوقات این رباط به دلیل پیچش زانو آسیب می‌بیند. همچنین کشش بیش از حد رباط باعث کشیدگی آن می‌شود. در صورتی که فشار زیاد باشد، رباط به دو قسمت پاره می‌شود. علاوه بر درد، آسیب به PCL ممکن است باعث موارد زیر شود:

• تورم زانو
• سفتی، سختی زانو
• مشکل در راه رفتن
• ضعف زانو

استراحت، کیسه یخ و بالا بردن زانو می‌تواند به بهبود سریع‌تر آسیب PCL کمک کند. اما اگر بیش از یک رباط در زانو آسیب دیده باشد یا علائم بی‌ثباتی زانو دارید و یا همچنین آسیب غضروفی دارید، شاید جراحی برای شما توصیه شود.

بورسیت علت درد پشت زانو

بورسیت سبب تورم، سفتی و احساس گرما در هنگام لمس می‌شود. این بیماری به دلیل استفاده بیش از حد از زانو ایجاد می‌شود. بورسیت به عنوان زانوی خدمتکار نیز شناخته می‌شود زیرا این افراد بسیار زانو می‌زنند. بورسیت در واقع التهاب بورس است. بورس کیسه‌های کوچکی هستند که پر از مایع بوده و به مفصل زانو کمک می‌کنند. در بورسیت این کیسه‌ها متورم شده و درد می‌کنند. حتی در زمان استراحت نیز درد زانو احساس می‌شود. بورسیت را می‌توان با استراحت و داروها برای کمک به التهاب درمان کرد. در صورت مشاهده عفونت از آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌شود. در صورت نیاز می‌توان جراحی را برای برداشتن بورس انجام داد.

کندرومالاسی

کندرومالاسی زمانی رخ می‌دهد که غضروف داخل مفصل نرم شود و از بین برود. شایع‌ترین محلی که غضروف آن تجزیه می‌شود، غضروف زیر کاسه زانو (کشکک زانو) است. هنگامی که غضروف از بین ب‌رود، استخوان‌های زانو روی یکدیگر خراشیده می‌شوند و باعث درد می‌شوند. آسیب به زانو، یا فرسودگی تدریجی ناشی از افزایش سن، آرتریت یا استفاده بیش از حد می‌تواند باعث کندرومالاسی شود. علامت اصلی درد مبهم پشت کاسه زانو است. درد ممکن است با بالا رفتن از پله‌ها یا مدتی بعد از نشستن بدتر شود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مشکل حرکت زانو از نقطه خاصی
• ضعف زانو
• هنگامی که زانوی خود را خم می‌کنید و صاف می‌کنید، احساس ترک خوردن یا ساییدگی می‌کنید.

درمان ممکن است شامل کیسه یخ، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و فیزیوتراپی باشد. توجه به این نکته مهم است که وقتی غضروف آسیب ببیند، کندرومالاسی را نمی‌توان درمان کرد. فقط جراحی می‌تواند غضروف آسیب دیده را ترمیم کند.

رگ رگ به رشدن، گرفتگی و کشیدگی زانو

کرامپ به معنی سفت شدن عضله است. با اینکه احتمال گرفتگی عضلات ساق پا بیشتر است، با این حال عضلات پشت ران نزدیک زانو نیز ممکن است دچار کرامپ شوند. گرفتگی عضله در هنگام ورزش یا دوران بارداری بیشتر است. علت رگ به رگ شدن یا گرفتگی شامل:

1. مشکلات عصبی در پا
2. کم آبی بدن
3. برخی داروها مانند استاتین یا دیورتیک ها
4. بیماری‌های کبدی
5. عفونت
6. سموم موجود در خون مانند سرب یا جیوه

زمانی که دچار گرفتگی عضله شوید، ناگهان احساس انقباض یا اسپاسم عضلانی خواهید کرد. درد پشت زانو ممکن است از چند ثانیه تا 10 دقیقه طول بکشد. پس از رفع گرفتگی، ممکن است عضله برای چند ساعت درد داشته باشد. برخی از افرادی که اغلب گرفتگی عضلات پا را تجربه می‌کنند، دردآنها با کشش منظم ساق پا تسکین پیدا می‌کند. همچنین، آنها می‌توانند گامهای خود را کوتاه کنند تا فشار کمتری به زانو و عضلات اطراف وارد شود.

عفونت علت درد پشت زانو

عفونت می‌تواند سبب آرتریت سپتیک شود. درد در آرتریت سپتیک به سرعت ظاهر می‌شود. علائم بیماری شامل بی‌حالی و تب است. پزشک با کمک یک سوزن مقداری از مایع از زانو را استخراج کرده تا عامل بیماری‌زا را پیدا کند و آنتی بیوتیک مناسب آن را تجویز کند.

درد ارجاع یافته به پشت زانو

مشکلاتی که در پشت، لگن، یا پا رخ می‌دهد می‌تواند سبب درد زانو شود. اعصاب درد را از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر منتقل می‌کنند، با اینکه احساس درد در زانو واقعی است، اما ممکن است در زانو هیچ مشکلی وجود نداشته باشد. درمان شامل رفع بیماری زمینه‌ای که سبب درد شده است، می‌باشد.

هایپراکستنشن زانو (عقب زدگی زانو)

عقب زدگی زانو حالتی است که طی آن زانوی بیمار از وضعیت طبیعی خود عقب تر قرار می گیرد. عقب زدگی زانو ممکن است با احساس سوزش و ناراحتی در زانو همراه باشد که اغلب با استراحت کردن برطرف می شود. عقب زدگی زانو به دو دلیل مادرزایی و در اثر برخورد ایجاد می شود. نوع مادرزایی در صورت عدم درمان ممکن است پیشرفت کرده و عوارض شدیدتری را ایجاد کند. نوعی که براثر حادثه ایجاد می شود معمولا پس از چند ماه به خودی خود بهبود می یابد.

علائم درد پشت زانو

دلایل مختلفی سبب درد پشت زانو می‌شود که علائم آن بر این اساس متفاوت است. بسته به علت، علائم عبارتند از:

• صدای ترکیدن در هنگام آسیب
• قفل شدن زانو
• درد ناگهانی یا سفت شدن ماهیچه در پشت زانو
• سفتی و مشکل در خم کردن یا صاف کردن پا
• تورم، کبودی، قرمزی و/یا گرما
• ضعف در زانو برای مثال ممکن است ایستادن روی نوک پا مشکل باشد.

علائم مرتبط با درد پشت زانو بسته به علت آن متفاوت است که در قسمت علت درد پشت زانو به علائم هر یک اشاره کردیم.

درمان درد پشت زانو

استراحت، استفاده از کمپرس یخ، مصرف مسکن و فیزیوتراپی همگی می‌توانند برای درمان درد پشت زانو استفاده شوند. بسته به اینکه دقیقاً چه چیزی باعث درد زانو شما شده است، درمان‌ها متفاوت خواهند بود. در زیر برخی از روش‌های درمانی درد پشت زانو ارائه شده است.

• داروها: پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به تسکین درد و درمان شرایطی که باعث درد زانو می‌شوند، مانند آرتریت روماتوئید یا نقرس تجویز کند.
• فیزیوتراپی: تقویت عضلات اطراف زانو باعث پایداری بیشتر آن می‌شود. پزشک ممکن است فیزیوتراپی یا انواع مختلفی از تمرینات تقویتی را بر اساس بیماری که باعث درد پشت زانو شده است، توصیه کند.
• تزریق کورتیکواستروئیدها:در برخی موارد، پزشک ممکن است دارو را مستقیماً به مفصل تزریق کند. برای مثال:
• کورتیکواستروئیدها: تزریق یک داروی کورتیکواستروئید به مفصل زانو ممکن است به کاهش علائم آرتریت کمک کند و باعث تسکین درد شود.
• اسید هیالورونیک: اسید هیالورونیک یک مایع غلیظ، مشابه مایع مفصلی است. اسید هیالورونیک را می‌توان برای بهبود تحرک و کاهش درد به زانو تزریق کرد. اگرچه نتایج مطالعات در مورد اثربخشی این درمان متفاوت است، اما تسکین درد ناشی از تزریق آن تا شش ماه ممکن است ادامه داشته باشد.
• پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): پی آر پی حاوی فاکتورهای رشد مختلف است که التهاب را کاهش داده و باعث بهبودی می‌شود. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که PRP ممکن است برای افراد خاص مبتلا به آرتروز مفید باشد، اما مطالعات بیشتری برای تایید این فرضیه مورد نیاز است.

بیشتر بخوانید: زاپیامکس برای زانو

آنچه در مورد درد پشت زانو خواندید.

برخی از آسیب‌های زانو با استراحت و مراقبت به خودی خود بهبود می‌یابند. درمان‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی نیز ممکن است به درمان بسیاری از دردهای زانو کمک کند. با این حال، درد در پشت زانو می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت جدی باشد که ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد.

پرسش و پاسخ در مورد درد پشت زانو

1.علت درد پشت زانو چیست؟

آسیب دیدگی، التهاب، عفونت، فشار بیش از حد به زانو، روماتیسم، آرتروز، کیست و سرطان می تواند منجر به ایجاد درد پشت زانو شود.

2.درمان درد پشت زانو شامل چه مواردی است؟

درمان رایس (RICE) شامل استراحت، کمپرس سرد، فشرده سازی و بالا بردن پا می تواند در تسکین درد پشت زانو موثر باشد.

3.چه زمان درد پشت زانو جدی است؟

اگر درد پشت زانو بسیار شدید باشد طوریکه حتی در زمانیکه فشاری به زانو نمی آورید درد داشته باشید و درد زانو با تق تق زانو و قفل شدگی زانو همراه باشد لازم است به پزشک مراجعه کنید.

منبع: وب سایت مای کلولندکلینیک