مهم‌ترین علل و ارتباط میان یبوست و کمر درد

حدودا 39 درصد بزرگسالان از کمر درد و 27 درصد بزرگسالان از یبوست رنج می برند. درواقع هر دوم این شرایط بسیار رایج هستند، اما در برخی مواقع یبوست و کمر درد می تواند به دنبال یکدیگر ایجاد شوند. فشار بر عضلات و نهفتگی مدفوع دو عامل اصلی کمر درد ناشی از یبوست است. البته کمر درد نیز می تواند باعث ایجاد یبوست شود؛ درواقع، در مواردیکه کمر درد ناشی از فشردگی عصبی یا مشکلات دیسک کمر باشد عمل دفع مدغوع را برای بیمار دشوار می کند. در ادامه بیشتر به بررسی موارد ذکر شده خواهیم پرداخت.

چگونه یبوست باعث کمر درد می‌شود؟

یبوست مادر همه بیماری هاست این را از قدیم گفته اند، اما واقعا هم یبوست می تواند مشکلات متعددی برای فرد ایجاد کند. یبوست علاوه بر ایجاد مشکلات عصبی، خواب، پوست و مو می تواند منجر به بروز کمر درد در فرد شود. اما چگونه؟ فرد مبتلا به یبوست راست روده پر و متورم نسبت به حالت طبیعی دارد. این موضوع می تواند منجر به بروز گرفتگی عضلات کمر و یا فشار بر عصب ها و اجزای ستون فقرات شود. گذشته از آن یبوست باعث می شود شخص موقع اجابت مزاج فشار بیشتری وارد کند و همان فشار شرایط گرفتگی عضلات و فشار بر کمر را افزایش می دهد.

افراد مبتلا به یبوست با وجود اینکه احساس اجابت مزاج دارند، قادر به دفع مدفوع نیستند. بنابراین مواد زائد باعث تورم روده‌ها و نفخ می‌شوند. تجمع مواد زائد در روده باعث بروز کمر درد شدید می‌شود. کمر درد ناشی از یبوست به قدری جدی است که اگر به موقع برای درمان آن اقدامی نکنید، درد به قدری شدید می‌گردد که به سایر قسمت‌های بدن نیز کشیده می‌شود.

از آنجایی که انسداد مواد زائد در راست روده (قسمت تحتانی کمر) باعث تجمع ضایعات خطرناک در بدن می‌شود، احتمالا بروز عفومت نیز در بدن بالا است. افزایش عفونت با علائمی مانند: تب، التهاب و دردهای عضلانی همراه است. بنابراین وجود این عفونت‌ها نیز مجددا با بروز کمردرد همراه هستند. در نظر داشته باشید! کمردردی که جزء یک از عوارض یبوست است، خود را به شکل کشیدگی، اسپاسم و سفت شدن عضلات  نشان می‌دهد. در هنگام ابتلا به یبوست عضلات بسیار سفت و منقبض می‌شوند.به همین به اعصابی که حرکات روده را کنترل می‌کنند، فشار زیادی وارد می‌شود. این فشارها علاوه بر کمردرد سبب دل درد می‌شوند. به طور عمده دو علت اصلی یبوست و بروز کمردرد را در ادامه بررسی می کنیم.

بیشتر بخوانید: علت کمر درد ناگهانی

نهفتگی مدفوع؛ علت اصلی فشار شدید و ممتد به عضلات کمر

زمانی که حجم زیادی از مدفوع در داخل روده بزرگ تجمع پیدا کند، به دلیل وارد کردن فشار زیاد برای بیرون راندن آن (به این وضعیت نهفتگی مدفوع می‌گویند) دچار ناراحتی و کمردرد زیادی می‌شوند. نهفتگی مدفوع باید به سرعت درمان شود. زمانی که دچار نهفتگی مدفوع می‌شوید، به جز کمردرد وحشتناک علائم دیگری مانند: کم آبی، نیاز مداوم به ادرار کردن، تورم شکم، فشار خون پایین، تب و حالت تهوع نیز خواهید داشت. چنانچه دچار مشکلات تنفسی شدید و یا اینکه احساس سرگیجه داشتید، فوراً به مراکز درمانی مراجعه بفرمایید؛ زیرا نادیده گرفتن چنین علائمی ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.

درمان نهفتگی مدفوع شامل استفاده از شیاف‌های مقعدی مخصوص است که پزشک تجویز می‌کند. شیاف حاوی مایع خاصی است که مدفوع را در رکتوم روده نرم می‌کند. باز هم تاکید می‌شود! تحت هیچ شرایطی نباید نهفتگی مدفوع را نادیده بگیرید و برای دریافت مراقبت‌های پزشکی به خصوص زمانی که دچار کمردرد هم هستید؛ معطل کنید.

یبوست معمولی؛ علت کمردرد خفیف و مقطعی

گاهی اوقات یبوست معمولی نیز باعث کمردرد می‌شود. وقتی یبوست دارید، تجمع مدفوع در روده‌ها باعث تورم آن می‌شود. این انسداد در دستگاه گوارش فشار زیادی به عضلات بدن به‌خصوص کمرتان وارد می‌کند و باعث درد و فشار زیاد می‌شود. به طور کلی حرکات طبیعی روده یک تا دو بار در یک بازه زمانی 24 ساعته اتفاق می‌افتد؛ اما در یبوست با وجود تجمع مواد زائد این تحرکات کمتر اتفاق افتاده و گاها به دلیل کم آبی مواد زائد دفع مدفوع صورت نمی‌گیرد. رایج‌ترین علائم یبوست شامل: مدفوع سفت، درد شدید، زور زدن زیاد هنگام دفع مدفوع و احساس سیری حتی با معده خالی است.

مهم‌ترین علل بروز یبوست و کاهش حرکات روده رژیم غذایی غلط و شیوه زندگی نادرست (تحرک کم) است. اگر این علائم همچنان ادامه داشت و با روش‌های درمان خانگی نیز بهبود پیدا نکرد، بهترین گزینه مراجعه به مراکز درمانی خواهد بود. تعیین علت دقیق مشکل مهم‌ترین مرحله درمان است. اگرچه یبوست طبیعی نیازی به مداخله پزشکی ندارد؛ زیرا به اندازه نهفتگی مدفوع جدی نیست اما نباید نادیده گرفته شود. تغییرات ساده رژیم غذایی و سبک زندگی اغلب به راحتی این مشکل را رفع می‌کنند.

وقتی کمر درد باعث یبوست می شود!

گاهی اوقات کمر درد عامل ایجاد یبوست است! درواقع درست است که در اغلب مواقع این یبوست است که منجر به بروز کمر درد می شود، اما در شرایطی کمر درد عامل بوجود آورنده یبوست است. در ادامه به برخی از مهم ترین این  موارد می پردازیم:

• روش زندگی کم تحرک باعث می شود سیستم گوارشی دچار اختلال شود و عملیات هضم غذا به کندی صورت بگیرد. هضم ناقص غذا باعث می شود غذا مدت بیشتری در روده باقی بماند، آب خود را از دست بدهد و درنتیجه شرایط برای یبوست ایجاد می شود.
• از سوی دیگر، کمر درد اغلب ناشی از کم تحرکی است. کم تحرکی باعث ضعف عضلات می شود. ضعف عضلات کمر می تواند با ضعف عضلات اطراف روده همراه باشد. به این ترتیب بیمار به تدریج به یبوست مزمن دچار می شود.
• کم تحرکی از سوی دیگر منجر به برهم خوردن عادت اجابت مزاج در فرد می شود. درواقع به تاخیر انداختن اجابت مزاج باعث می شود عصب های روده کارایی خود را از دست داده و فرد را به یبوست مزمن دچار کنند.
• درد شدید در کمر باعث می شود فرد بدلیل ترس از تشدید درد کمر اجابت مزاج خود را به تاخیر بیاندازد که خود منجر به بروز یبوست های شدید می شود.
• پاسخ بدن به درد باعث می شود بدن در حالت آماده باش قرار بگیرد که درنتیجه فرایند هضم و گوارش غذا به کندی صورت می گیرد.
• کمر درد شدید می تواند با استرس و اضطراب شدید همراه شود که درنتیجه آن  در سیستم گوارش و دفع تغییراتی ایجاد خواهد شد.
• داروهایی که به طور عمده برای کاهش درد کمر استفاده می شوند مثل انواع داروهای مسکن و ضدالتهاب منجر به بروز یبوست در بیمار می شوند

بیشتر بخوانید: علت درد پایین کمر

سایر علل شایع مرتبط با کمردرد و ابتلا به یبوست شامل موارد زیر است:

• فتق دیسک(فشار روی اعصاب نخاعی که باعث درد و ناراحتی کمر می‌شود.)
• اسکولیوز و سایر مشکلات اسکلتی
• تنگی کانال نخاعی
• رگ به رگ شدن
• کشیدگی
• تومورهای ستون فقرات
• رادیکولوپاتی
• گرفتگی سیاتیک

مهم‌ترین علل شایع یبوست

ابتلا به یبوست دلایل بسیار متنوعی دارد. به همین دلیل در صورت ابتلا طولانی مدت به این بیماری لازم است آزمایش‌های مختلفی انجام دهید. به نقل از مقاله منتشر شده از طرف موسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی آمریکا (The National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases) (NIDDK) شایع‌ترین علل ابتلا به یبوست عبارتند از:

• پیروی از رژیم غذایی کم فیبر
• کم آبی بدن
• کاهش فعالیت بدنی
• اختلالات و ضعف عضلات کف لگن
• ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر (irritable bowel syndrome)
• انسداد در روده
• مصرف داروهایی که دارای عوارض جانبی شامل یبوست هستند.
• کم کاری تیروئید یا
• اثرات داروهای بیهوشی پس از عمل جراحی (استفاده از داروهای بیهوشی پس از عمل جراحی‌هایی مانند جراحی کمر به دلیل ایجاد اختلالات عصبی و به دنبال آن بی حسی شدید سبب بروز دردهای عضلانی مانند کمردرد می‌شود).

مواردی مانند: آسیب نخاعی، آسیب مغزی تروماتیک و جراحی روده بزرگ نیز ممکن است عوارضی مانند یبوست شدید و طولانی مدت را در پی داشته باشند.

بهترین روش‌های درمان خانگی برای درمان یبوست چیست؟

یبوست معمولی به هیچ درمان دارویی خاصی نیاز ندارد و تنها از طریق تغییر سبک زندگی و پیروی از رژیم غذایی مناسب حاوی فیبر فراوان) درمان می‌شود. با این حال برای درمان سریع‌تر می‌توانید از داروها و درمان‌های خانگی استفاده کنید. بهترین درمان‌های خانگی برای درمان یبوست عبارتند از:

• مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: این داروها به تسکین سریع درد کمک می‌کنند. تعدادی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی موثر برای درمان درد ناشی از یبوست شامل ایبوپروفن و ناپروکسن است.
• ورزش: طبق تحقیقات انجام شده در سال 2019، ورزش کردن یک گزینه درمانی موثر برای کاهش یبوست است. انجام ورزش‌های ملایم و اصلاحی به درمان کمردرد نیز کمک می‌کنند.
• مصرف مایعات: آب حجم مدفوع را افزایش داده و آن را برای دفع نرم‌تر و آماده‌تر می‌‌کنند.
• مصرف ملین ها: ملین‌ها دفع مدفوع را آسان‌تر می‌کنند.
• مصرف فیبرها: از آنجایی که بدن فیبر را هضم نمی‌کند؛ حجم مدفوع افزایش پیدا می‌کند. افزایش حجم مدفوع، روده را تحریک کرده و باعث می‌شود مدفوع راحت‌تر در امتداد دستگاه گوارش حرکت کند.
• استفاده از کمپرس گرم یا سرد: استفاده از کیسه‌های سرد یا گرم به تسکین درد عضلات و کاهش التهاب کمک می‌کند.

در یبوست مزمن، عدم درمان منجر به ابتلا به بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند سندرم روده تحریک پذیر و انسداد روده شود. این مشکلات علاوه بر یبوست سبب بروز علائم دیگری مانند: گرفتگی و درد شکم و تورم روده بزرگ می‌شوند. داروهای مخصوص یبوست معمولاً آخرین راه‌حل درمانی هستند که برای پیشگیری یا درمان این بیماری مصرف می‌شود.

خرید تجهیزات پزشکی خانگی از اول کلینیک

سوالات متداول در مورد یبوست و کمر درد

1. آیا یبوست می‌تواند باعث سیاتیک شود؟

 بله. ابتلا به یبوست طولانی مدت به علت فشار زیاد روی عصب سیاتیک سبب تحریک رگ سیاتیک و بروز عارضه سیاتیک می‌شود.

2.آیا کمر درد باعث یبوست می شود؟

بله. کمر درد به دلیل ضعف عضلات، به تاخیر انداختن اجابت مزاج، مصرف داروها و تحریک رگ سیاتیک می تواند باعث یبوست شود.

3.چطور متوجه شویم که کمر درد ناشی از یبوست است؟

اگر مبتلا به درد کمر مبهم شده اید و از سوی دیگر یبوست دارید فشار ناشی از تجمع مدفوع در راست روده عامل کمر درد است.

منابع:

https://www.hackensackmeridianhealth.org/en/healthu/2024/01/31/can-back-pain-cause-constipation

https://www.verywellhealth.com/can-constipation-cause-back-pain-8420055