تشخیص فرق بین دیسک کمر با سیاتیک کمی چالش‌برانگیز است، چرا که درد ناشی از تحریک عصب سیاتیک و بیرون زدگی دیسک بسیار شبیه هم هستند و حتی در اغلب موارد این بیرون زدگی دیسک کمر است که عصب سیاتیک را ملتهب و دردناک می‌کند. با این حال، درک تفاوت‌های ظریف آن‌ها می‌تواند در مسیر درمان کمک کننده باشد. به طور کلی، درد دیسک کمر محدود به ناحیه کمر است و این درد اغلب به زمان زیادی برای درمان احتیاج دارد. این درحالیست که درد سیاتیک به بخش پایین تنه منتشر می شود و حسی مشابه با برق گرفتگی دارد. درد سیاتیک بسیار سریعتر از درد دیسک کمر به درمان پاسخ می دهد و اغلب دردی کوتاه مدت است.
تفاوت درد سیاتیک و دیسک کمر
برای فهم بهتر و دقیق‌تر تفاوت‌های درد سیاتیک و دیسک کمر، باید به بررسی علل و علائم هر یک پرداخت. این دو مشکل اگرچه هر دو می‌توانند باعث درد شدید در ناحیه کمر و پاها شوند، اما تفاوت‌های مهمی در منشأ، نوع درد و نحوه انتشار آن دارند که به تشخیص صحیح و درمان مؤثر کمک می‌کند.
درد دیسک کمر
ریشه درد دیسک کمر در آسیب یا جابجایی دیسک‌های بین مهره‌ای در ستون فقرات نهفته است. این دیسک‌ها که مانند بالشتک بین مهره‌ها عمل می‌کنند، با افزایش سن و فرسایش یا در اثر حرکات ناگهانی و نامناسب، ممکن است دچار پارگی یا بیرون زدگی شوند و به عصب‌های نخاعی فشار وارد کنند.
درد سیاتیک
این درد ناشی از تحریک یا فشار بر روی عصب سیاتیک است. عصب سیاتیک، بلندترین عصب بدن، از پایین کمر تا انتهای انگشتان پا امتداد دارد و التهاب یا فشردگی در هر نقطه از این مسیر می‌تواند منجر به درد سیاتیک شود. علل شایع درد سیاتیک شامل فتق دیسک کمر، آرتروز ستون فقرات، تنگی کانال نخاعی و اسپاسم عضلانی هستند.
تفاوت علائم دیسک کمر و سیاتیک چیست؟
تشخیص دقیق فرق دیسک کمر با سیاتیک نیازمند شناخت تفاوت‌های کلیدی در علائم آن‌ها است. در این بخش بواسطه جدول مقایسه‌ای علائم، برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو وضعیت را بررسی می‌کنیم:
| ویژگی | دیسک کمر | سیاتیک |
| محل درد | کمر و گاهی اوقات گردن: درد در ناحیه تحتانی کمر شایع‌ترین علامت دیسک کمر است. در برخی موارد، این درد ممکن است به سمت گردن نیز امتداد یابد. | کمر به سمت باسن و پاها: درد سیاتیک معمولاً از پایین کمر شروع شده و به سمت باسن و یکی از پاها (و به ندرت هر دو پا) تیر می‌کشد. |
| نوع درد | شدید و ثابت: درد ناشی از دیسک کمر غالباً به صورت درد مبهم، تیز یا سفت شدن عضلات احساس می‌شود و ممکن است با گذشت زمان بدتر شود. | تیز و سوزان: درد سیاتیک معمولاً به صورت تیر کشیدن، سوزش یا برق گرفتگی ناگهانی در مسیر عصب سیاتیک تجربه می‌شود. |
| علائم عصبی | گزگز، ضعف عضلانی، بی‌حسی: فشار بر روی عصب‌های نخاعی در اثر دیسک کمر می‌تواند منجر به احساس گزگز، مور مور شدن، ضعف عضلانی یا بی‌حسی در پاها شود. | سوزن سوزن شدن، ضعف در پاها: تحریک عصب سیاتیک می‌تواند باعث سوزن سوزن شدن، مور مور شدن و ضعف عضلانی در پای تحت تاثیر قرار گرفته شود. (ممکن است در موارد شدیدتر به بی‌حسی نیز برسد). |
| زمان بروز | ممکن است به تدریج بدتر شود: درد دیسک کمر غالباً به تدریج و در طول زمان ایجاد می‌شود و با حرکات یا فعالیت‌های خاص تشدید می‌شود. | ممکن است ناگهان شروع شود: درد سیاتیک می‌تواند به طور ناگهانی و بدون علائم هشدار دهنده قبلی، مانند بلند کردن ناگهانی یک جسم سنگین، رخ دهد. |
| فعالیت‌های تشدیدکننده | خم شدن، نشستن طولانی: خم شدن، بلند کردن اجسام سنگین یا نشستن طولانی مدت می‌تواند درد دیسک کمر را تشدید کند. | نشستن طولانی، بلند شدن سریع: نشستن طولانی مدت، خم شدن ناگهانی، سرفه، عطسه و یا بلند شدن سریع می‌تواند درد سیاتیک را تشدید کند. |
نکات کلیدی:
- درد سیاتیک تقریباً همیشه در یک طرف بدن احساس می‌شود، در حالی که درد دیسک کمر ممکن است در یک یا دو طرف باشد.
- نوع درد در سیاتیک به طور خاص تیر کشنده، سوزان یا مانند برق گرفتگی است، در حالی که درد دیسک کمر می‌تواند مبهم، تیز یا شبیه به گرفتگی عضلات باشد.
- ضعف عضلانی در سیاتیک معمولاً قابل توجه‌تر از دیسک کمر است.
- بی‌حسی در سیاتیک بیشتر در قسمت‌های انتهایی پاها احساس می‌شود، در حالی که در دیسک کمر ممکن است در ناحیه پاها و انگشتان پا نیز رخ دهد.
با درک صحیح تفاوت‌های علائم دیسک کمر و سیاتیک، می‌توانید به موقع به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را دریافت کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا از درد و ناتوانی ناشی از این عارضه‌ها رهایی یابید و به زندگی عادی خود بازگردید.
بیشتر بخوانید: خرید زانوبند زاپیامکس
چگونه دیسک کمر و سیاتیک را تشخیص دهیم؟
تشخیص دقیق دیسک کمر و سیاتیک نیازمند مشاوره با پزشک و انجام تست‌های مختلفی است و از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که درمان هر کدام نیازمند رویکردهای متفاوتی است. در ادامه، شما را با گام‌های تشخیص دیسک کمر از سیاتیک آشنا می‌کنیم تا بتوانید با درک بهتر مسیر پیش رو، به سوی درمان و رهایی از درد گام بردارید.
- معاینه فیزیکی: پزشک با معاینه شما، به دنبال نشانه‌های خاصی در بدن می‌گردد. این نشانه‌ها می‌توانند شامل موارد حساسیت به لمس در ناحیه کمر یا پاها، ضعف عضلانی در پاها، رفلکس‌های غیرطبیعی و محدودیت دامنه حرکتی کمر در تشخیص تفاوت درد دیسک کمر و سیاتیک کمک می کند.
- بررسی سابقه پزشکی: پزشک سابقه پزشکی شما را به طور کامل بررسی می‌کند تا از عوامل احتمالی مبتلا شدن به دیسک کمر یا سیاتیک اطلاع کسب کند. این عوامل می‌توانند شامل سن، شغل، سابقه آسیب‌دیدگی کمر، سابقه بیماری‌های خاص و سابقه جراحی کمر باشد.
- تست‌های تصویربرداری: در صورت نیاز، پزشک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر وضعیت شما و تایید تشخیص، تست‌های تصویربرداری اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن را تجویز کند.
- تست‌های عصبی: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای ارزیابی عملکرد عصب‌ها از تست نوار عصب و عضله (EMG) و تست‌های هدایت عصبی استفاده کند.
- تشخیص افتراقی: در کنار دیسک کمر و سیاتیک، بیماری‌های دیگر نیز می‌توانند باعث درد در ناحیه کمر و پاها شوند. پزشک با بررسی دقیق علائم و نتایج آزمایش‌ها، سایر احتمالات را نیز رد می‌کند. ارائه اطلاعات دقیق و همکاری با پزشک نقش کلیدی در تشخیص صحیح و دریافت درمان مناسب ایفا می‌کند.
آیا سیاتیک و دیسک کمر یکسان هستند؟
بسیاری از افراد درد سیاتیک و دیسک کمر را اشتباه تشخیص می دهند؛ اما این دو در واقع دو عارضه متفاوت هستند اگرچه سیاتیک ممکن است در پی بیرون زدگی دیسک کمر رخ دهد. درد سیاتیک یک درد عصبی است که اثرات آن ممکن است در کل پایین تنه احساس شود. سیاتیک در اثر فشردگی عصب سیاتیک رخ می دهد و از آنجائیکه عصب سیاتیک بلندترین عصب در بدن است عوارض آن متعدد خواهد بود از گزگز و مور مور شدن گرفته تا احساس ضعف و ناتوانی از عوارض درگیری عصب سیاتیک است. اما بیرون زدگی دیسک کمر تا وقتیکه به عصب سیاتیک برخورد نداشته باشد تنها در ناحیه کمر حس می شود. با این حال درد دیسک کمر شدیدتر بوده و نسبت به درمان های مختلف با شانس کمتری پاسخ می دهد.
چه نوعی از دیسک کمر می تواند باعث سیاتیک شود؟
فتق دیسک ممکن است در هر مهره ای از ستون فقرات اتفاق بیفتد اما اغلب فتق دیسک در مهره های انتهایی ستون فقرات (مهره 4 و 5) و یا دیسک بین مهره 5 و مهره ایتدایی ستون فقرات خاجی (S1) اتفاق می افتد. درگیری عصب سیاتیک در ناحیه پایین کمر بسیار بیشتر از بخش های بالایی اتفاق می افتد. با این حال احتمال درگیری عصب سیاتیک در مهره های بالایی کمر نیز وجود دارد. با توجه به محل درگیری عصب سیاتیک درد ممکن است در بخش های خاصی از پا مشاهده شود.
بیشتر بخوانید: خرید کمربند پلاتینر
سوالات متداول در مورد فرق دیسک کمر با سیاتیک
1. تفاوت اصلی بین دیسک کمر و سیاتیک چیست؟
دیسک کمر (هرنی دیسک) زمانی رخ می‌دهد که دیسک بین مهره‌ای دچار برآمدگی یا پارگی می‌شود و می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند. سیاتیک به درد ناشی از تحریک یا فشار بر عصب سیاتیک اشاره دارد که از پایین کمر تا پاها امتداد دارد.
2. چگونه می‌توانم بفهمم که دچار دیسک کمر یا سیاتیک شده‌ام؟
برای تشخیص دقیق، مشورت با پزشک ضروری است. اما به طور کلی، درد دیسک کمر بیشتر در ناحیه کمر متمرکز است و ممکن است به باسن و پاها انتشار یابد، در حالی که درد سیاتیک تیز و تیرکشنده است و از پایین کمر شروع شده و به پاها می‌رسد.
3. آیا دیسک کمر می‌تواند باعث سیاتیک شود؟
بله، دیسک کمر می‌تواند باعث فشار بر عصب سیاتیک شود و در نتیجه علائم سیاتیک را ایجاد کند.
منابع:
https://performancerehabnj.com/sciatica-vs-herniated-discs/
https://www.uhhospitals.org/blog/articles/2024/04/low-back-pain-vs-sciatica
https://www.welcomebackclinic.com/scientific-publications/sciatica-radicular-leg-pain.htm
https://backandbodynj.com/difference-sciatica-herniated-disc/
https://blog.villagechiros.com/whats-the-difference-between-sciatica-and-a-herniated-disc
