عفونت ستون فقرات از جمله بیماری‌هایی است که ممکن است افراد را در شرایطی خاص درگیر کند. با وجود این که این بیماری در دسته عارضه‌های خاص و نادر قرار دارد، ممکن است افراد را به شکل ناگهانی مبتلا کرده و سبب گسترش مشکلات بیشتر شود. این عفونت دیسک‌های میان مهره‌ای یا مهره‌های ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در صورت بی‌توجهی به درمان عفونتهای ستون فقرات در زمان مناسب، این عارضه در قالب یک بیماری بسیار خطر آفرین و نگران کننده، زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و دردهایی همچون گردن درد را به همراه خواهد داشت. در این مقاله از سایت اول کلینیک ابعاد کلی عفونت ستون فقرات را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا برای بیماران مبتلا به کمر درد روشن شود که درد کمر ان‌ها ناشی از عفونت است یا دلیل دیگری دارد.
اگر درگیر کمردردی، همین حالا پرسشنامه رو پر کن
از عفونت ستون فقرات چه می دانید؟
عفونت ستون فقرات که اکثرا از نوع عفونتهای باکتریایی هستند، از طریق ستون فقرات به جریان خون راه می‌یابند. بروز این عفونت باعث می‌شود استخوان‌ها خود به خود و بدون دخالت عوامل خارجی تخریب شده و فرسوده شوند. درمان عفونت ستون فقرات مستلزم مراجعه به پزشک متخصص و بهره‌مندی از راهکارهای درمانی موثر است. به این ترتیب می‌توان خطرات و عوارض جانبی بیماری را کنترل نمود. در ادامه این مطلب از اول کلینیک، ضمن آشنایی کامل با انواع عفونتهای ستون فقرات، دلایل بروز این نوع عارضه را توضیح داده و موثرترین روش‌های درمانی برای بهبود این عفونت را معرفی می‌کنیم.
انواع عفونت های ستون فقرات
نوع عفونت ایجاد شده در ستون فقرات، نشانه‌های بروز این عارضه را تعیین می‌کند. عفونت ستون فقرات به طور کامل بستگی به نوع عفونت دارد. در این بخش انواع عفونت ستون فقرات را معرفی می‌نماییم.
1. استئومیلیت از گونه‌های ستون فقرات
افرادی که به استئومیلیت مبتلا هستند، نشانه‌های وجود این بیماری را با احساس درد در ستون فقرات تجربه می‌کنند. درد ناشی از استئومیلیت در هنگام شب بیشتر شده و سپری شدن زمان در کاهش این نوع درد تاثیر مثبتی نخواهد داشت. اگر علائم استئومیلیت تنها به درد محدود شود، تشخیص آن برای متخصص دشوار می‌شود. بروز استئومیلیت در بعضی افراد با نشانه‌هایی مثل اختلال حرکتی در اندام‌ها همراه است. مشکلات حرکتی ناشی از عارضه استئومیلیت زمانی اتفاق می‌افتد که نخاع دچار فشردگی شده و فشار زیادی را تحمل کند.
بیشتر بخوانید: تجهیزات پزشکی خانگی
2. مننژیت از انواع عفونت ستون فقرات
اگر عفونت ستون فقرات از نوع مننژیت باشد، نشانه‌هایی مثل تب و دردهای عضلانی ایجاد می‌شوند. تب و درد مننژیت غالبا در نتیجه عفونتهای ویروسی به وجود می‌آیند. عوارضی مانند تب، سردرد و احساس خشکی و سفتی گردن از مهم‌ترین علائم ابتلا به مننژیت هستند. اگر این عفونت بافت مغز را تحت تاثیر قرار دهد، نشانه‌های زیر در بیمار پدیدار خواهد شد:
- تشنج دلیریوم یا روان آشفتگی که هوشیاری بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد
- اختلالات عصبی که بر قدرت تکلم و فعالیت‌های حرکتی موثر هستند
3. استئومیلیت مهره
این عارضه با علائمی نظیر موارد زیر همراه است:
- مشکلات و اختلالات عصبی
- ایجاد درد و اختلال در زمان ادرار
- از دست رفتن اختیار روده یا مثانه
- ضعف و بی‌حسی دست‌ها و پاها
- درد شدید در ناحیه کمر
- تب و لرز
- کاهش وزن و لاغری
- اسپاسم‌های عضلانی و گرفتگی ماهیچه‌ها
در صورت بروز این نشانه‌ها لازم است سریعا با پزشک متخصص مشورت کنید.
4. دیسکیتیس discitis
دیسکیتیس نوع دیگر عفونت ستون فقرات است که با نشانه‌هایی مثل تب و لرز در سراسر بدن و همچنین احساس درد ستون فقرات در زمان حرکت همراه است. احتمال ابتلا به دیسکیتیس در کودکان خردسال و نوجوانان نیز وجود دارد. علاوه بر این، ریسک ایجاد دیسکیتیس در افراد مبتلا به دیابت نسبت به سایرین بالاتر است. تغییر شکل یا انحراف ستون فقرات و اختلالات عصبی از جمله عوارضی هستند که در نتیجه ابتلا به دیسکیتیس ایجاد خواهند شد.
5. عفونت در بافت نرم اطراف ستون فقرات
نشانه‌های این نوع عفونت اختصاصی و مشخص نیست. با این وجود در آبسه طناب نخاعی، درد ناحیه پهلو، شکم یا لگن و در آبسه عضله پسواس Psoas درد نواحی لگن یا ران جزء مهم‌ترین علائم محسوب می‌شوند.
6. عفونت دیسک میان مهره‌ای
این عفونت در ابتدا نشانه‌های خفیفی دارد، اما با گذشت زمان علائمی مثل کمر درد شدید پدید می‌آید. کودکانی که به این عفونت مبتلا می‌شوند، نشانه‌هایی مثل تب را تجربه نمی‌کنند اما خم کردن ستون فقرات برای آن‌ها دشوار می‌شود. کودکانی که در محدوده سنی ۳ تا ۹ سال قرار دارند نیز به کمر درد دچار خواهند شد. عفونت فضای دیسک میان مهره‌ای ممکن است حدود یک ماه بعد از انجام عمل جراحی اتفاق بیفتد.
با این حال کمر درد مربوط به عفونت پس از انجام عمل جراحی را می‌توان با راهکارهایی مثل استراحت و عدم انجام فعالیت‌های فیزیکی درمان کرد؛ زیرا اما تحرک زیاد شدت درد در این ناحیه را افزایش می‌دهد. این در حالی است که بی‌توجهی به درمان این عارضه باعث گسترش مشکلات می‌شود. اگر برای درمان و بهبود دردها به موقع عمل نشود، کنترل دردها غیر ممکن شده و استفاده از آرامبخش‌ها بی‌اثر خواهد شد.
7. عفونت کانال نخاعی
کمر درد شدید، تب، حساسیت موضعی در قسمت پشت و ستون فقرات، احساس درد در ریشه عصبی که از منشا ناشی می‌شود، ضعف عضلانی، اختلال در عملکرد روده و مثانه، فلج شدن، ناتوانی در حرکت و … از جمله علائم بروز عفونت کانال نخاعی در افراد بزرگسال است. در کودکان نیز عفونت کانال نخاعی به طور معمول با نشانه‌هایی مثل گریه‌های طولانی مدت، درد در زمان لمس ناحیه مورد نظر و حساسیت لگن همراه است.
8. آبسه طناب نخاعی
این عارضه نادر در داخل ستون فقرات ایجاد شده و موجب تب، کمر درد و کاهش عملکرد ستون فقرات خواهد شد.
9. آبسه اپیدورال نخاعی
این عفونت معمولا ناحیه کمر را درگیر کرده و باعث بروز علائمی نظیر کمر درد، درد بازو یا پا، حساسیت ستون فقرات، ضعف، جوش‌‌های پوستی و اختلالات روده، مثانه و شکم می‌شود.
10. آمپیم ساب دورال نخاعی
منشا این عفونت نادر، گسترش عفونت در ناحیه دیگر است و با علائمی مثل تب و درد بازو یا پا همراه خواهد بود.
بهترین راه های درمان عفونت ستون فقرات
استفاده از نوع متد درمانی برای بهبود این عارضه، با توجه به نوع عفونت ستون فقرات و مرحله‌ای از بیماری که فرد در آن قرار دارد تعیین می‌شود. در ادامه موثرترین و بهترین روش‌های درمانی که به منظور بهبود عفونت ستون فقرات مورد استفاده قرار می‌گیرند را معرفی می‌نماییم:
استفاده از آنتی بیوتیک‌ها برای مبارزه با عوامل ایجاد کننده عفونت
در درمان عفونت ستون فقرات، پزشکان به تجویز آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی و بریس‌ها (Brace )جهت حمایت از ستون فقرات در در دوران بهبود می‌پردازند. این داروها معمولا برای درمان عفونت کفایت می‌کنند، اما در صورتی که شدت عفونت بالا باشد می‌توان از دیگر راهکارهای درمانی نیز استفاده نمود. اگر بیمار همزمان با عفونت ستون فقرات دچار درد سیاتیک بوده و از داروهایی مثل قرص کمر درد سیاتیک برای درمان این مشکل استفاده کند، لازم است برای جلوگیری از تداخل دارویی با پزشک مشورت شود.
لامینکتومی از راه‌های درمان عفونت ستون فقرات
در صورتی که عفونت ستون فقرات با آبسه همراه باشد، انجام لامینکتومی به کاهش سطح فشار ایجاد شده بر نخاع کمک می‌کند. در لامینکتومی، بخش پشتی مهره (لامینا) برداشته می‌شود تا فضای نخاعی بیشتر شود.
درمان عفونت ستون فقرات با جراحی با فیوژن میانی کمری
در این روش منشا عفونت از ناحیه ستون فقرات خارج می‌شود و سپس فیوژن ستون فقرات انجام خواهد شد. در فرایند فیوژن میانی کمری از قسمت جلو (سمت قدامی) به ستون فقرات وارد شده و جراحی پیوند استخوانی صورت می‌گیرد تا دو مهره همیشه برای حمایت به یکدیگر متصل شوند.
درمان عفونت ستون فقرات با جراحی کیفوپلاستی
اگر عفونت ستون فقرات منجر به ایجاد شکستگی در مهرهها شود، کیفوپلاستی یا عمل بزرگ کردن مهرهها ترتیب داده می‌شود. در طول این فرایند عفونت ایجاد شده برطرف می‌شود و پس از آن سیمان درجه پزشکی به مهره شکسته شده تزریق خواهد شد. گاهی درد ستون فقرات ناشی از عفونت نیستو به مشکلات دیسک کمر بر می‌گردد. بهترین راه برای کنترل درد ناشی از بیرون زدگی دیسک خرید کمربند پلاتینر است که پزشکان آن را بهترین درمان خانگی و غیر تهاجمی کمر دردهای نوع یک و دو می‌دانند.
علت عفونت ستون فقرات چیست؟
عفونت ستون فقرات در نتیجه ورود باکتری‌ها به جریان خون و تضعیف سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به بیماری‌های خود ایمنی یا بیمارانی که جراحی پیوند عضو انجام داده‌اند از داروهای خاص برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده می‌کنند. از این رو در این افراد خطر ابتلا به عفونتهای ثانویه افزایش می‌یابد. عفونتهای ایجاد شده در بدن این افراد ممکن است در قالب یک سرما خوردگی خفیف یا استئومیلیت جدی نشان داده شوند.
افرادی که به تازگی عمل جراحی ستون فقرات انجام داده‌اند نیز ممکن است به عفونت ستون فقرات دچار شوند. زیرا چنانچه ابزار جراحی به خوبی استریل نشده باشند، راه عبور میکروب‌‌‌ها به بدن هموار می‌شود. علاوه بر این، شبکه رگ‌های خونی یا شبکه بتسون، وریدهای سینه را به وریدهای لگن، مثانه و پروستات وصل می‌کند. با نفوذ باکتری به این شبکه، احتمال بروز عفونت ستون فقرات تشدید می‌شود. با آلوده شدن شبکه باتسون، ریسک ایجاد عفونت در ناحیه مثانه و مجاری ادراری و همچنین پروستات افزایش یافته و ممکن است به ستون فقرات نیز انتقال داده شود. از این رو ضریب خطر ابتلا به عفونت نخاعی ثانویه از طریق عفونت ادراری بالا خواهد رفت.
عفونتهای دستگاه تنفسی که در نتیجه ابتلا به بیماری‌هایی نظیر ذات الریه و سل ایجاد می‌شود نیز از ریه‌ها به ستون فقرات سرایت می‌کنند. در کنار موارد گفته شده، ابتلا به دیابت، سرطان، HIV وسوء تغذیه نیز با ابتلا به عفونت ستون فقرات ارتباط مستقیم دارد. مصرف داروی داخل وریدی، مصرف بلند مدت استروئیدها و وارد شدن ضربه و آسیب به ستون فقرات نیز از دیگر عواملی هستند که خطر ابتلا به عفونت ستون فقرات را افزایش می‌دهند.
علائم عفونت ستون فقرات چیست؟
علائم بروز عفونت در نخاع و ستون فقرات بسیار آهسته ظاهر می‌شوند. این در حالی است که تشخیص عفونتهای ستون فقرات حدودا 3 روز تا 3 ماه به طول خواهد انجامید. به طور میانگین برای تشخیص علائم عفونت و وصول اطمینان از ارتباط این نشانه‌ها با عفونت ستون فقرات یک تا دو ماه زمان نیاز خواهد بود. نشانه‌های معمول و هشدار دهنده بروز عفونت ستون فقرات شامل موارد زیر است:
- کمر درد
- افزایش درد کمر در هنگام شب
- کمر دردی که با استراحت بهبود نمی‌یابد
- سفت شدن گردن
- تب و لرز
- از دست دادن اشتها
- عرق شبانه
- عدم توانایی برای فعالیت و تحرک
- محدود شدن دامنه حرکتی
- قرمز شدن یا احساس داغی در محل برش‌های جراحی یا روی سطح پوست
- ایجاد زخم‌‌های جراحی که چرکی هستند یا با گذشت زمان طولانی همچنان سرباز باقی می‌مانند
چنانچه هر یک از علائم گفته شده را تجربه می‌کنید، لازم است سریعا به پزشک متخصص مراجعه نمایید. در صورتی که درمان و بهبود این نشانه‌ها در زمان مناسب انجام شود، می‌توان با مصرف چند دوره آنتی بیوتیک نسبت به اتمام بیماری اطمینان حاصل کرد. اما در صورت بی‌توجهی به انجام اقدامات ضروری در زمان مناسب، زمینه لازم برای تشدید علائم به وجود خواهد آمد. شایان ذکر است که مطابق آزمایشات به عمل آمده، حدود ۲۰ درصد از این عفونت‌ها کشنده هستند و باعث فوت بیماران می‌شوند.
گاهی مشکلات کمر به سمت پاها تابش می‌کند و زانوها و ساق پا را نیز درگیر می‌سازد. اگر با چنین دردی روبرو شدید به احتمال زیاد بر اثر بیرون زدگی دیسک سیاتیک درگیر شده و درد به پاها کشیده شده است. یا گاهی دردهای زانو ریشه در آرتروز دارد و برای بهبود آن زانوبند زاپیامکس را عالی می‌دانند. البته برای اطلاع از چند و چون کیفی ان به مقاله مربوط به آن مراجعه کنید.
نکات تکمیلی که باید درباره عفونت ستون فقرات بدانید
عفونت‌هایی که ستون فقرات را درگیر می‌کنند از نوع باکتریایی، قارچی و یا ویروسی هستند و قسمت‌های داخلی یا اطراف ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می‌دهند. اگر عفونت ستون فقرات مهرهها را درگیر کند، نشانه‌هایی مانند مشکل در ادرار، کاهش وزن، تب و کمر درد شدید یا برخی اوقات در اثر آن، زانو درد به وجود خواهد آمد. عفونت‌ها بیماری‌هایی هستند که اگر در زمان مناسب و با راهکار موثر درمان نشوند، عوارض و بیماری‌های دیگری را اضافه خواهند کرد و باعث گسترش همه جانبه مشکلات می‌شوند. لذا لازم است در صورت مشاهده علائم عفونت ستون فقرات، هر چه سریعتر با متخصص مجرب در این حوزه مشورت کنید.
جمع بندی
عفونت ستون فقرات از جمله بیماری‌های پرخطری است که سلامت افراد مبتلا را تهدید می‌کند. این نوع بیماری در نتیجه ورود و تکثیر قارچ، باکتری یا ویروس به بافت‌های ستون فقرات به وجود خواهد آمد. این عوامل بیماری‌زا می‌توانند انواع بافت‌های ستون فقرات مانند دیسک، مهره، کانال نخاعی و حتی نخاع را دچار آسیب کنند. به طور معمول نشانه‌های عفونت ستون فقرات بدون جراحی و با مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک به مدت ۴ تا ۶ هفته کاهش یافته و قابل درمان است. با این وجود ممکن است به مصرف طولانی مدت آنتی‌بیوتیک (در طول چند ماه) به شکل خوراکی نیاز باشد.
در صورت مشاهده علائم عفونت و برطرف نشدن نشانه‌ها لازم است برای اطلاع از دلایل بروز آن‌ها به پزشک مراجعه کرده و هر چه سریعتر نسبت به دریافت راهکارهای درمانی ارائه شده اقدام نمایید. زیرا در درمان عفونت ستون فقرات و به طور کلی سایر عفونت‌ها، اقدام به موقع و سریع حائز اهمیت‌ترین فاکتور درمانی محسوب می‌شود.
سوالات متداول درباره عفونت ستون فقرات
آیا عفونت ستون فقرات خطرناک است؟
این بیماری نادر اما خطرناک است که در اثر حمله باکتری، قارچ‌ها و ویروس‌ها به بافت ستون فقرات رخ می‌دهد.
درمان عفونت ستون فقرات چقدر طول خواهد کشید؟
این بیماری اغلب بدون جراحی و با مصرف 4 الی 6 هفته آنتی بیوتیک درمان خواهد شد.
متداول ترین علائم عفونت ستون فقرات چیست؟
کمر درد، تب و لرز، سفت شدن گردن و عرق شبانه از متداول‌ترین علائم عغونت ستون فقرات است.