آمپول گرفتگی کمر یکی از اولین گزینه‌هایی است که برای درمان دردهای ناگهانی و شدید ناشی از اسپاسم عضلانی تجویز می‌شود. زمانی که فرد با گرفتگی‌های حاد و ناتوان‌کننده مواجه می‌شود، انواع آمپول برای گرفتگی کمر به دلیل سرعت و اثربخشی بالایشان، مورد توجه پزشکان قرار می‌گیرد. این داروها معمولاً در شرایطی تجویز می‌شوند که درد به قدری شدید است که فعالیت‌های روزمره را مختل کرده و درمان‌های دیگر مانند مسکن‌های خوراکی یا فیزیوتراپی نتوانند به سرعت مشکل را حل کنند.
اما آیا همه آمپول‌های گرفتگی عضلات کمر یکسان عمل می‌کنند؟ هدف این مقاله از اول کلینیک، معرفی انواع آمپول گرفتگی کمر است تا با بررسی ویژگی‌ها، مدت اثر و موارد استفاده هر کدام، بهترین گزینه برای درمان به‌موقع و موثر انتخاب شود.
علت گرفتگی کمر چیست؟
گرفتگی کمر یا اسپاسم عضلانی کمر، یک انقباض ناگهانی و غیرارادی عضلات کمر است که می‌تواند بسیار دردناک باشد. دلایل مختلفی برای این اتفاق وجود دارد. از جمله این دلایل می‌توان به وضعیت نامناسب بدن هنگام نشستن یا ایستادن، بلند کردن اجسام سنگین به شیوه نادرست، آسیب دیدگی عضلات کمر، کمبود مواد معدنی مانند منیزیم و پتاسیم، کم آبی بدن، استرس و برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند آرتروز یا فتق دیسک اشاره کرد. این انقباضات ناگهانی می‌توانند به دلیل تحریک اعصاب، التهاب عضلات یا خستگی بیش از حد عضلات رخ دهند و باعث درد شدید و محدود شدن حرکت شوند.
نحوه عملکرد آمپول گرفتگی عضلات کمر چگونه است؟
در مواجهه با دردهای شدید کمر، بسیاری از افراد به دنبال راه حل‌های سریع و موثری هستند. یکی از این راه حل‌ها، تزریق آمپول گرفتگی عضلات کمر است. اما چگونه این آمپول‌ها عمل می‌کنند و چه تاثیری بر درد دارند؟ آمپول‌های مورد استفاده برای درمان گرفتگی کمر با مکانیسم‌های مختلفی به کاهش درد و اسپاسم عضلانی کمک می‌کنند. این داروها به طور مستقیم به محل درد تزریق می‌شوند و با اثرگذاری بر روی گیرنده‌های عصبی، التهاب و اسپاسم عضلانی را کاهش می‌دهند.
استفاده از آمپول گرفتگی کمر یا فیزیوتراپی خانگی کمر؟
به طور کلی، برای رفع گرفتگی های شدید در ابتدا بهتر است از درمان های بدون عارضه و در دسترس تر مثل کمپرس سرد و گرم، ورزش، فیزیوتراپی و اصلاح وضعیت بدن استفاده کرد. فیزیوتراپی کمر در منزل هم به کمک تمرینات اصلاحی و هم با استفاده از تجهیزات پزشکی خانگی مثل کمربند پلاتینر که قابلیت درمانی نیز دارد انجام می شود.
بهترین آمپول گرفتگی کمر چیست؟
آمپول های کمر درد بسته به شدت درد برای رفع درد و التهاب در ناحیه ستون فقرات تجویز می شوند. بنابراین، بهترین آمپول کمر درد براساس میزان درد بیمار تجویز می شود. آمپول های کاهنده درد و التهاب کمر به طور کلی در گروه آمپول های شل کننده عضلات، آمپول های ضدالتهاب غیراستروئیدی، آمپول های کورتون دار، آمپول های حاوی مسکن های مخدری و آمپول های ضدتشنج است که در موارد بسیار شدید تجویز می شوند.
آمپول شل‌کننده‌های عضلانی (Muscle Relaxants)
شل‌کننده‌های عضلانی، داروهایی هستند که با کاهش فعالیت عصبی که به عضلات فرمان انقباض می‌دهد، باعث شل شدن عضلات می‌شوند. این داروها به طور خاص برای درمان اسپاسم عضلانی و گرفتگی کمر تجویز می‌شوند. مکانیسم اثر این داروها به این صورت است که با تاثیر بر گیرنده‌های خاصی در سیستم عصبی مرکزی، انتقال پیام‌های عصبی به عضلات را کاهش می‌دهند و در نتیجه باعث شل شدن عضلات می‌شوند. موارد تجویز شل‌کننده‌های عضلانی به عنوان آمپول برای گرفتگی کمر عبارتند از:
- آمپول باکلوفن (Baclofen): باکلوفن یکی از پر کاربردترین آمپول گرفتگی عضلات کمر است که به طور مستقیم بر روی نخاع اثر کرده و باعث کاهش اسپاسم عضلانی می‌شود. باکلوفن معمولاً برای درمان اسپاسم عضلانی ناشی از بیماری‌های عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس استفاده می‌شود.
- آمپول تیزانیدین (Tizanidine): آمپول گرفتگی عضلات کمر تیزانیدین با اثر بر گیرنده‌های آلفا-2 آدرنرژیک در نخاع، باعث کاهش فعالیت عصبی و شل شدن عضلات می‌شود. تیزانیدین معمولاً برای درمان اسپاسم عضلانی ناشی از آسیب‌های نخاعی یا بیماری‌های التهابی استفاده می‌شود.
آمپول ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
ضد التهاب‌های غیراستروئیدی (NSAIDs) دسته بزرگی از داروها هستند که برای کاهش درد، التهاب و تب استفاده می‌شوند. این داروها باعث مهار آنزیم سیکلو اکسیژناز (COX) می‌شوند. این آنزیم در تولید پروستاگلاندین‌ها نقش دارد که مواد شیمیایی هستند که باعث التهاب، درد و تب می‌شوند. با مهار COX، NSAIDs تولید پروستاگلاندین‌ها را کاهش می‌دهند و در نتیجه درد، التهاب و تب را کاهش می‌دهند.
- آمپول دیکلوفناک (Diclofenac): آمپول گرفتگی عضلات کمر دیکلوفناک یکی از پرکاربردترین NSAIDs است که به صورت تزریقی برای کاهش درد و التهاب در مفاصل و عضلات استفاده می‌شود. این دارو به سرعت اثر کرده و برای تسکین دردهای حاد بسیار موثر است.
- آمپول کتوپروفن (Ketoprofen): آمپول گرفتگی عضلات کمر کتوپروفن نیز یک NSAID قوی است که برای کاهش درد و التهاب ناشی از آسیب‌ها و بیماری‌های التهابی استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی و خوراکی موجود است.
- آمپول ایندومتاسین (Indomethacin): آمپول گرفتگی کمر ایندومتاسین یک NSAID قوی‌تر نسبت به دیکلوفناک و کتوپروفن است و معمولاً برای درمان التهاب‌های شدید و مزمن استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی و خوراکی موجود است.
آمپول‌های کورتیکواستروئیدی (Corticosteroids)
کورتیکواستروئیدها گروهی از داروهای ضدالتهابی بسیار قوی هستند که با مهار سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب، درد را تسکین می‌دهند. این داروها به صورت تزریقی به طور مستقیم به محل التهاب تزریق می‌شوند و در درمان انواع مختلف التهاب، از جمله التهاب مفاصل و بافت‌های نرم، بسیار موثر هستند.
کورتیکواستروئیدها با کاهش تولید مواد شیمیایی که باعث التهاب می‌شوند (مانند پروستاگلاندین‌ها و لکوترین‌ها)، التهاب را کاهش می‌دهند. همچنین، این داروها با پایدار کردن غشای سلولی و جلوگیری از آزاد شدن آنزیم‌های تخریب‌کننده بافت، از آسیب به بافت‌ها جلوگیری می‌کنند.
- آمپول بتامتازون (Betamethasone): بتامتازون یک کورتیکواستروئید قوی است که به صورت تزریقی برای درمان انواع مختلف التهاب استفاده می‌شود. این دارو به سرعت اثر کرده و برای کاهش درد و التهاب حاد بسیار موثر است.
- آمپول تریامسینولون (Triamcinolone): تریامسینولون یک کورتیکواستروئید با اثر طولانی مدت است که برای درمان التهاب‌های مزمن استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی و خوراکی موجود است.
- آمپول متیل‌پردنیزولون (Methylprednisolone): متیل‌پردنیزولون یک کورتیکواستروئید قوی است که برای درمان التهاب‌های شدید و بیماری‌های خود ایمنی استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی و خوراکی موجود است.
آمپول اپیوئیدی (Opioids)
شبه‌مخدرها (Opioids) گروهی از داروها هستند که به دلیل توانایی بسیار بالای آن‌ها در تسکین درد، برای درمان دردهای شدید و مزمن، از جمله دردهای ناشی از گرفتگی عضلات کمر، استفاده می‌شوند. این داروها با تقلید از عمل اندورفین‌های طبیعی بدن، به گیرنده‌های درد در مغز متصل شده و باعث کاهش احساس درد می‌شوند.
- مورفین (Morphine): مورفین قوی‌ترین شبه‌مخدر طبیعی است و برای درمان دردهای شدید و مزمن استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی، خوراکی و پچ پوستی موجود است.
- فنتانیل (Fentanyl): فنتانیل یک شبه‌مخدر سنتزی است که بسیار قوی‌تر از مورفین است و برای درمان دردهای شدید و مزمن، از جمله دردهای ناشی از سرطان، استفاده می‌شود. این دارو به صورت تزریقی، پچ پوستی و اسپری بینی موجود است.
- اوکسی‌کودون (Oxycodone): اوکسی‌کودون یک شبه‌مخدر سنتزی است که برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده می‌شود. این دارو به صورت قرص، کپسول و محلول خوراکی موجود است.
آمپول ضد تشنج (Anticonvulsants)
داروهای ضد تشنج (Anticonvulsants) در ابتدا برای کنترل تشنج در بیماری صرع تجویز می‌شدند، اما امروزه از آن‌ها برای درمان طیف گسترده‌ای از دردهای عصبی، از جمله درد ناشی از گرفتگی عضلات کمر نیز استفاده می‌شود. این داروها با کاهش فعالیت بیش‌ازحد سلول‌های عصبی و تعدیل انتقال‌دهنده‌های عصبی، به تسکین درد کمک می‌کنند.
- گاباپنتین (Gabapentin): گاباپنتین یکی از رایج‌ترین داروهای ضد تشنج است که برای درمان انواع مختلف دردهای عصبی، از جمله درد ناشی از دیابت و زونا، استفاده می‌شود. این دارو با افزایش فعالیت انتقال‌دهنده عصبی GABA، به کاهش درد کمک می‌کند.
- پرگابالین (Pregabalin): پرگابالین دارویی مشابه گاباپنتین است و برای درمان دردهای عصبی، فیبرومیالژیا و برخی اختلالات اضطرابی استفاده می‌شود.
- لاموتریژین (Lamotrigine): لاموتریژین علاوه بر درمان صرع، برای درمان دردهای عصبی ناشی از آسیب‌های عصبی نیز استفاده می‌شود.
موثرترین آمپول برای گرفتگی کمر چیست؟
به طور کلی آمپول های کورتون دار قوی ترین آمپول ها برای رفع گرفتگی کمر هستند. کورتون ها با مهار آنزیم های التهابی در بدن منجر به رفع موثر التهاب در ناحیه ستون فقرات، مفاصل و تاندون ها می شوند. با این حالف آمپول های حاوی کورتون مثل بتامتازون در موارد گرفتگی عضلات شدید توصیه می شوند و موارد خفیف تر اغلب یا با قرص گرفتگی کمر و یا آمپول های شل کننده عضلات درمان می شوند.
موثرترین روش تزریق آمپول کمر درد چیست؟
آمپول کمر درد در موارد خفیف تا متوسط به صورت عضلانی تزریق می شوند؛ با این حال در موارد شدید تزریق آمپول کمر درد در ناحیه ستون فقرات که به آن تزریق اپیدورال گفته می شود، سبب رفع سریعتر و موثرتر درد و التهاب در این ناحیه می شود. از آمپول هایی که قابلیت تزریق به صورت اپیدورال را دارند می توان به انواع آمپول های استروئیدی اشاره کرد.
عوارض استفاده از آمپول گرفتگی کمر چیست؟
استفاده از آمپول گرفتگی کمر نباید به عنوان اولین راهکار برای درمان گرفتگی کمر محسوب شود؛ درواقع استفاده بی مورد از آمپول های شل کننده عضلات باعث می شود که عارضه گرفتگی عضلات به طور مکرر در فرد ایجاد شود. نتیجه چنین وضعیتی می تواند فشار مضاعفی را بر عصب ها و دیسک های ستون فقرات وارد کند. به همین دلیل توصیه می شود در هنگام بروز عارضه گرفتگی کمر حداقل 72 ساعت از درمان های خانگی مثل کمپرس، استراحت و استفاده از کمربند طبی استفاده کنید. کمربندهای طبی مختلفی برای رفع گرفتگی کمر مناسب هستند به خصوص انواعی از کمربند طبی که مجهز به سیستم امواج اولتراسوند هستند.
